Uşaqlara təsirli göstərişlər necə verilməlidir?
Nümunə:
"Zəhmət olmasa, oyuncaqlarını toplayarsan?", desəniz, bu yalnız sadə bir istəkdir.
"Yeməkləri yerə atmağı kəs!", ya da "Bura gəl, yerə atdığın paltarını bu dəqiqə yerinə qoy!" cümlələri tam olaraq əmr cümlələridir. Sözə qulaq asmayan uşaqların ana-ataları onlara təsirli və açıq şəkildə əmr cümlələri ilə müraciətdə səhvə yol verirlər. Hər bir ana və ata uşaqlarının düzgün davranışı ilə əlaqədar doğru əmrləri verməyi öyrənməlidir. Əmr vermək deyiləndə, burada hərbi sistemdəki kimi komandirin əsgərlərə verdiyi əmrdən söhbət getmir. Sözə qulaq asmayan uşaqlara doğru şəkildə əmrlər, göstərişlər verilməsi necə olmalıdır və nə zaman verilməlidir?
Uşağınızın müəyyən bir arzu olunmayan davranışına son vermək istədikdə, bunu ona istək şəklində bildirərəkən uşaq əməl etməkdən imtina etdikdə əmr cümlələrinə keçmək zamanı gəlmişdir.
Deyək ki, qonaq otağına girirsiniz və yeddi yaşındakı qızınızın (oğlunuz) yeni aldığınız divanın üstündə tullandığını görürsünüz. Bu vəziyyətdə həmin dəqiqə üzünüzə ciddi ifadə verərək ona tərəf gedin; gözlərinin içinə baxın; gözünüzü onun gözündən ayırmadan ona adı ilə səslənərək sərt bir səs tonu ilə açıq əmrinizi verin. Ona belə deyin: "Aydan, mebellərin üstündə tullanmaq ev qaydalarına ziddir. Bu dəqiqə divandan aşağı en!" Bu halda uşağın açıq şəkildə başa düşəcəyi formada əmr vermiş olursunuz.
Nə deyilməsi açıq şəkildə anlaşıla bilməyən, qeyri-müəyyən göstərişlər valideynlərə kömək etməyəcək. Məsələn, " Buraya gəl və oyuncaqlarını topla", desəniz uşağın sizi dinləmək ehtimalı yüksəkdir. "Bu oyuncaqların çarəsinə bax", desəniz, belə bir göstərişə əməl edilməsi ehtimalı çox azdır.
Yadda saxlamalısınız ki, əmr və ya göstəriş verərkən sual vermək, yaxud "Divanın üstündə tullanmaq xoş deyil", kimi bir şərh vermək işə yaramaz. Nə badə uşağa " Niyə divanın üstündə tullanırsan?" kimi sual verməyəsiniz. Bəziləri, misalçün, gülüb "Çox əyləncəlidir, ona görə", deyə cavab da verə bilər. Uşaq pis davranış sərgilədiyi vaxtda ona tətbiq ediləcək qaydanın səbəblərini də izah etməyə səy göstərməyin. Qanun-qaydalar haqqında izahatın zamanı ya uşağın qaydaya zidd davranmasından əvvəl olmalıdır, ya da pis davranışa son verməsindən sonra olmalıdır.
Bir də valideynlərin uşaqları pis davranışlarına görə danladıqları zamanı işlətdikləri səhv cümlələr olur; məsələn, Aydan nümunəsində valideyn Aydana belə deyir: "Divanın üstündə tullana bilməzsən. Bu divan heç bilirsən neçəyə alınıb? Kreditlərin ödənilməsi hələ də bitməyib. Borcumuz var. Tullanmaq səbəbindən divanın yayları yerindən çıxa bilər." Bu sözlər əvəzinə Aydana birbaşa olaraq "Düş divandan aşağıya" deməlisiniz.
Hesab edək ki, Aydan əmr etdiyiniz halda da sizə qulaq asmadı və divanda tullanmağa davam etdi. Bu zaman hansı qərarı verməlisiniz?
Ardı növbəti xəbərdə izah olunacaq.
Linn Klark "SOS! Ana-atalara kömək"
Tərcümə: Ceylan Mumoğlu
XƏBƏR LENTİ
Bu kişilərlə evlənməyin!
Amerika İsraili hədələdi
Bir şəkillə həyatı dəyişən insanlar
Sabah bağlı olacaq yollar məlum oldu
Baş nazirdən uçuşların yenidən bərpası ilə bağlı QƏRAR - Qaydalar açıqlandı
Putindən Qarabağ açıqlaması: “Liderlərin bəyanatı regionda vəziyyətin stabilləşdirilməsinə imkan verdi”
Mətbəx üçün pərdələr
Paşinyan Qarabağla bağlı razılaşmanı imzalamasının səbəbini açıqladı
Günün ulduz falı - 09.09.2013
Əfsanəvi komandirin zabit qızları illər sonra atalarının Ağdamdakı məzarını ziyarət etdilər - VİDEO
Planetimizlə bağlı qorxunc PROQNOZ
Nəmliyini itirən saçlar üçün maska
Adi vətəndaş buna görə 800 manatadək mükafat alacaq
Ceyda sevənlərini TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ-FOTO
Futbolçularımız uduzanda cərimələnəcək?
Qadınlar sevgi, kişilər seks arxasınca qaçır – PSİXOLOJİ TƏHLİL
Havalandırma sistemləri koronavirusa yoluxmanı artırır - RƏSMİ
Athleisure dəbi necə olmalıdır?
Azərbaycan 130 ölkə arasında 10-cu yer tutub
Qan verməyin insana faydası
Bir-birindən maraqlı Jennifer Lawrence filmi
Gəlinlər üçün saç modelləri
Hamiləlikdə saç boyanması
Sindi Krouford Sakinlərin Borcunu Ödədi
Uşağı kimə verməli?
Yerin Günəş sistemində mövqeyi
4 metrlik 3D printer yaradılıb
Vanna otağı mikroblardan necə təmizlənməlidir?
Qədərində yeyin, sağlam olun!
Sabahın HAVAsı
Ebola virusu qarşıdurma yaratdı
Qoruyucu maskalar həyatımızdan nə vaxt çıxacaq?
Yeni planet kəşf edildi
Uşağa nece xeyr demək olar
Bu ilki tələbə qəbul planı üzrə vakant yerlərin sayı açıqlandı
Zəhərli çiçək
"Zövq" tortu (foto resept)
Sərhədsiz yaradıcılıq
13 yaşlı fotoqraf vəhşi təbiəti ƏLÇATAN YAXINLIQDA ÇƏKİR
Moskvada ilk dəfə günəş enerjisi ilə işləyən işıqfor quraşdırılıb
HAVA necə olacaq?
"Hollivud"un güclü pəhrizləri: piy əvəzinə can alır
Hava XƏBƏRDARLIĞI
Obamanın şoka salan parolları
Arıqladan limon suyu
Qanlı 30 Aprel
Ronaldo, yoxsa Ronaldu: Ata oğlunu ələ saldı - VİDEO
Milyarder Ukrayna gözəli ilə evləndi-FOTO
12 ildən sonra komadan ayıldı
Hava haqqında
- ŞƏRHLƏR